Thông tin đầy đủ về điều kiện FOB trong xuất nhập khẩu chính xác nhất

FOB là điều kiện thường xuyên xuất hiện trong các hợp đồng mua bán quốc tế. Điều kiện FOB trong xuất nhập khẩu quy định rõ ràng và chi tiết trách nhiệm giữa các bên khi tiến hàng giao nhận hàng hóa. Để hiểu chính xác điều kiện FOB là gì? Khi nào nên mua? Bạn nhất định nên đọc hết bài viết dưới đây của Thông Tiến Logistics.

Điều kiện FOB trong xuất nhập khẩu là gì?

FOB là tên viết tắt của cụm từ Free On Board có nghĩa là điều kiện giao hàng miễn trách nhiệm cho người bán khi hàng hóa đã lên boong tàu. Gọi theo nghĩa tiếng Việt thì FOB có nghĩa là giao lên tàu. Theo đó, khi hàng hóa chưa được vận chuyển lên tàu thì mọi trách nhiệm về số hàng đó đều do người bán đảm nhận. Thế nhưng, khi hàng đã được chuyển lên tàu thì tất cả rủi ro và trách nhiệm liên quan đến lô hàng đều do bên mua đảm nhận. Điểm chuyển giao rủi ro giao hàng với điều kiện FOB trong xuất nhập khẩu là lan can tàu.

Khi hai bên sử dụng điều kiện FOB trên hợp đồng mua bán, người bán có trách nhiệm chuyển hàng từ kho ra cảng và xếp hàng lên tàu. Tất cả các khoản phí, rủi ro, thủ tục xuất khẩu cho lô hàng khi chuyển từ kho lên tàu đều do người bán chịu trách nhiệm. Trong khi đó, người mua sẽ tiến hành booking tàu vận chuyển, chịu cước phí vận chuyển, phí phát sinh, làm thủ tục thông quan nhập khẩu và thuế (nếu có) cho hàng hóa khi chuyển về kho của mình.

Do đó, khi mua bán hàng hóa theo điều kiện FOB, giá FOB sẽ không bao gồm chi phí vận chuyển, bảo hiểm hàng hóa đến điểm đến. Khoản phí thuê phương tiện vận chuyển, phí bảo hiểm và các khoản phí khác sẽ do người mua thanh toán.

Để xác định rõ trách nhiệm của các bên với hàng hóa, trong hợp đồng phải chỉ rõ cảng đến (địa điểm xếp hàng). Căn cứ vào đó, người bán sẽ chuyển hàng đến cảng và tiến hành chuyển hàng lên tàu cho người mua. Thông thường, để nhận biển cảng xếp hàng, trên hợp đồng thường có ký hiệu FOB + vị trí xếp hàng như FOB Haiphong, FOB Cát Lái,…

Khái niệm về điều kiện FOB trong hoạt động xuất khẩu và nhập khẩu

Trách nhiệm của bên bán và bên mua khi sử dụng điều kiện FOB như thế nào?

Khi sử dụng điều kiện FOB trong xuất nhập khẩu hàng hóa, người mua và người bán cần phải thực hiện các trách nhiệm cụ thể sau:

Trách nhiệm của người bán

Người bán có trách nhiệm thực hiện tất cả các nghiệp vụ sau:

• Nghĩa vụ giao hàng: Người bán phải thực hiện hoạt động giao hàng lên tàu theo đúng thỏa thuận với người mua. Đồng thời, họ phải cung cấp đủ hóa đơn thương mại hoặc chứng từ điện tử tương đương cùng bằng chứng giao hàng cho người mua.
• Giấy pháp và thủ tục xuất khẩu: Người bán phải tiến hành thực hiện thủ tục xuất khẩu cho hàng hóa và cung cấp giấy phép chứng minh lô hàng đã được xuất đi cho người mua.
• Hợp đồng vận chuyển hàng hóa: Phạm vi vận chuyển được quy định trong hợp đồng là từ kho của người bán (kho nội địa) đến cảng đến (theo chỉ định). Chi phí vận chuyển, rủi ro về hàng hóa trong trường hợp này đều do người bán chịu trách nhiệm và chỉ kết thúc khi hàng hóa được xếp lên boong tàu theo thỏa thuận hoặc được giao qua lan can tàu.
• Hợp đồng bảo hiểm: Với điều kiện FOB, mua bảo hiểm cho lô hàng không bắt buộc đối với người bán.
• Hoạt động giao hàng: Người bán có trách nhiệm chuyển hàng đến cảng xuất theo chỉ định và chịu các khoản phí cho việc chuyển hàng từ kho lên tàu. Hoàn tất quá trình này coi như việc giao hàng đã thực hiện xong.
• Chuyển giao rủi ro: Hàng hóa sau khi được xếp lên tàu thì mọi chi phí, rủi ro về lô hàng từ người bán sẽ được chuyển sang cho người mua.
• Chi phí vận chuyển: Người bán thanh toán cước phí cho hàng hóa đến khi hàng được giao lên tàu. Các khoản phí làm thủ tục hải quan xuất khẩu và phụ phí phát sinh đều do người bán trả.
• Thông báo đến người mua: Người bán có trách nhiệm thông báo cho người mua khi hàng đã được chuyển qua lan can tàu, các khoản phí trước đó đều đã được người bán chi trả.
• Cung cấp bằng chứng, chứng từ vận chuyển: Người bán cần cung cấp cho người mua về các bằng chứng chứng tỏ hàng đã được giao lên tàu (chứng từ vận tải hàng từ kho ra đến cảng đi). Hoặc người bán có thể cung cấp các tài liệu điện tử tương đường (EDI) cho người mua.
• Hoạt động kiểm tra, đóng gói và mã ký hiệu cho hàng hóa: Các khoản phí cho hoạt động kiểm tra, đo đạc, kiểm đếm, đóng gói, mã ký hiệu và quản lý chất lượng đều do người bán chi trả. Trong trường hợp hàng gửi đi cần đóng gói đặc biệt, người bán cần thông báo cho người mua, nếu người mua đồng ý chi trả thêm phí thì người bán mới tiến hành đóng gói.
• Hỗ trợ khác: Người bán có trách nhiệm hỗ trợ, đảm bảo tất cả các thông tin và tài liệu cần thiết để vận chuyển hàng hóa đến điểm cuối cùng cho người bán.

Trách nhiệm của người mua

Đối với bên mua, điều kiện FOB quy định trách nhiệm cụ thể như sau:

• Thanh toán tiền hàng: Người mua phải tiến hành thanh toán tiền mua hàng theo đúng hợp đồng cho người bán.
• Giấy phép và thủ tục nhập khẩu: Người mua phải chuẩn bị giấy phép xuất khẩu (lấy từ người bán) và thực hiện các thủ tục thông quan để đảm bảo lô hàng đủ điều kiện nhập khẩu vào nước.
• Hợp đồng vận chuyển: Người mua phải chịu khoản phí vận chuyển hàng hóa từ cảng đi (cảng xuất hàng) cho đến cảng cuối cùng hoặc kho nội địa.
• Hợp đồng bảo hiểm: Với trường hợp này, người mua không bắt buộc phải mua bảo hiểm cho hàng hóa. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tốt nhất cho lô hàng, người mua nên mua bảo hiểm hàng hóa.
• Nhận hàng tại cảng quy định: Hàng hóa sau khi được người bán chuyển đến cảng đi (cảng xuất) theo thỏa thuận thì người mua phải có trách nhiệm nhận hàng đã được chuyển lên tàu tại đó.
• Chuyển giao rủi ro: Kể từ khi hàng hóa được xếp lên tàu, qua lan can tàu thì rủi ro được chuyển từ người bán sang cho người mua. Rủi ro này có thể là tổn thất, mất mát về hàng hóa khi vận chuyển. Tuy nhiên, đối với trường hợp tàu vận chuyển bị delay thì mọi khoản phí phát sinh sẽ do người bán trả.
• Cước phí vận chuyển: Người mua tiến hành trả phí vận chuyển khi hàng hóa đi qua lan can tàu. Khoản phí phải chi trả để hàng đến được điểm cuối cùng gồm có cước tàu, phí bảo hiểm (nếu có), thuế và các khoản phụ phí khác.
• Thông báo cho người bán: Hàng hóa sau khi được chất lên tàu chỉ định, người mua phải thông báo cho người bán biết về điều đó.
• Cung cấp chứng từ vận chuyển: Người mua có trách nhiệm cung cấp các chứng từ xác thực hoạt động vận chuyển hàng hóa cho người bán. Đây có thể là vận đơn đường biển Bill of Lading hoặc Seaway Bill.
• Kiểm tra hàng hóa: Nếu hàng hóa gửi đi bắt buộc phải thực hiện bước kiểm tra theo yêu cầu của hải quan nước xuất khẩu thì người mua phải chi trả mọi khoản phí phát sinh.

Khi sử dụng điều kiện FOB, bên bán và bên mua đều được quy định rõ ràng về trách nhiệm

Khi nào nên mua hàng theo điều kiện FOB trong xuất nhập khẩu?

Thông thường, bên bán và bên mua sẽ tiến hành giao dịch mua bán theo điều kiện FOB trong xuất nhập khẩu khi:

• Quen thuộc với thương mại quốc tế: Cả hai bên sẽ tiến hành lập hợp đồng mua bán theo điều kiện FOB khi họ đã quen thuộc với thương mại quốc tế. Tức là họ đã thực hiện hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa nhiều lần nên hiểu rõ các nghiệp vụ và trách nhiệm của các bên khi giao hàng theo điều kiện FOB. Nhờ đó, họ đảm bảo hoạt động vận chuyển diễn ra thuận lợi, suôn sẻ.
• Có đại lý giao nhận quen thuộc: Người mua có đại lý giao nhận quen thuộc tại cảng xếp hàng (nơi họ nhận hàng từ người bán) nên họ hoạt động vận chuyển hàng hóa được đảm bảo hơn.
• Muốn hưởng lợi từ FOB: Người mua muốn thu lợi từ việc mua hàng bằng FOB. Bởi thực tế, điều kiện FOB có thể giúp người mua mua được hàng hóa với giá tốt nhất. Không những thế, họ còn có thể thu được nhiều lợi nhuận từ dịch vụ vận chuyển hàng hóa. Đồng thời, FOB là điều kiện giúp họ nắm được thông tin chính xác về đơn hàng và xử lý kịp thời, nhanh chóng các vấn đề phát sinh.

So sánh hai điều kiện FOB và CIF trong xuất nhập khẩu

FOB và CIF đều là hai điều kiện giao hàng được sử dụng phổ biến trong hoạt động xuất nhập khẩu. Xét một cách cụ thể, cả hai điều kiện này đều có những điểm giống và khác nhau nhất định. Cụ thể gồm có:

Điểm giống nhau

• FOB và CIF đều là điều kiện giao hàng trong Incoterm 2010 được khuyên nên sử dụng cho hoạt động vận tải đường thủy nội địa và quốc tế.
• Đây đều là hai điều kiện giao hàng được sử dụng phổ biến cho hoạt động vận tải đường thủy, đường biển.
• Vị trí chuyển giao trách nhiệm và rủi ro đều tại cảng xếp hàng (cảng đi).
• Quy định trách nhiệm làm thủ tục hải quan xuất khẩu cho bên bán và làm thủ tục hải quan nhập khẩu cho bên mua.

Điểm khác nhau

Bài viết trên đây của Thông Tiến Logistics đã cung cấp cho bạn thông tin đầy đủ và chi tiết về điều kiện FOB trong xuất nhập khẩu. Với chia sẻ này, hy vọng bạn đã có thêm kiến thức để sử dụng điều kiện này khi giao dịch mua bán quốc tế phù hợp.