Thuế tự vệ là gì? Tổng hợp thông tin chi tiết từ A – Z

Thuế tự vệ là loại thuế được nhắc đến rất nhiều trong hoạt động xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, với một số người, nhất là những người ít khi tham gia vào hoạt động này, họ thường không biết thuế tự vệ là gì? Do đó, để giúp mọi người hiểu rõ hơn về loại thuế này, Thông Tiến Logistics sẽ tổng hợp thông tin chi tiết qua bài viết dưới đây.

Thuế tự vệ (Thuế TV) là gì?

Định nghĩa về thuế tự vệ hiện được giải thích chi tiết và đầy đủ tại Khoản 7, Điều 4 của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13. Cụ thể: 

“Thuế tự vệ là thuế nhập khẩu bổ sung được áp dụng trong trường hợp nhập khẩu hàng hóa quá mức vào Việt Nam gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe dọa gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong nước hoặc ngăn cản sự hình thành của ngành sản xuất trong nước.”

Điều kiện và nguyên tắc áp dụng thuế tự vệ như thế nào?

Hiện nay, để nắm được điều kiện và nguyên tắc áp dụng thuế tự vệ, bạn có thể tìm hiểu chi tiết tại Điều 14 của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13. Căn cứ vào Điều luật này có thể đưa ra các điều kiện và nguyên tắc cụ thể như sau:

Điều kiện áp dụng

Thuế TV được áp dụng trong những trường hợp sau:

• Khối lượng, số lượng hoặc trị giá của hàng hóa nhập khẩu có xu hướng gia tăng đột biến ở mức tương đối hoặc tuyệt đối so với khối lượng, số lượng hoặc trị giá của hàng hóa cạnh tranh trực tiếp hoặc hàng tương ứng được sản xuất trực tiếp trong nước.
• Việc hàng hóa nhập khẩu gia tăng đột biến về số lượng, khối lượng hoặc trị giá dẫn đến việc đe dọa hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng đến ngành sản xuất hàng hóa tương tự, hàng hóa cạnh tranh được sản xuất trong nước hoặc ngăn cản sự hình thành của ngành sản xuất trong nước.

Nguyên tắc áp dụng

Nguyên tắc áp dụng thuế tự vệ như sau:

• Thuế được áp dụng trong phạm vi và ở mức độ cần thiết nhằm ngăn ngừa hoặc hạn chế những thiệt hại nghiêm trọng gây ra cho ngành sản xuất trong nước. Từ đó, giúp tạo điều kiện cho ngành sản xuất trong nước nâng cao khả năng cạnh tranh.
• Việc áp dụng thuế phải căn cứ, dựa vào kết luận Điều tra, trừ trường hợp áp dụng thuế tạm thời.
• Việc áp dụng thuế phải dựa trên cơ sở không phân biệt đối xử và không phụ thuộc vào xuất xứ hàng hóa.

Điều kiện và nguyên tắc áp dụng thuế TV

Thời gian áp dụng thuế tự vệ là bao lâu?

Đối với thuế tự vệ, thời hạn áp dụng không quá 4 năm, bao gồm cả thời gian áp dụng thuế trong thời gian tạm thời. Thời hạn áp dụng của loại thuế này có thể được gia hạn, nhưng không quá 6 năm tiếp theo và phải đáp ứng được điều kiện vẫn còn thiệt hại nghiêm trọng hoặc nguy cơ gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho ngành sản xuất trong nước. Đồng thời, phải có bằng chứng chứng minh ngành sản xuất đó đang điều chỉnh để nâng cao khả năng cạnh tranh.

Việc áp dụng thuế phải căn cứ cụ thể vào Điều 15 của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13. Dựa trên Điều luật này có thể đưa ra một số thông tin khi áp dụng như sau:

• Việc áp dụng thuế TV phải thực hiện theo đúng quy định của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13 và đúng với pháp luật.
• Căn cứ vào mức thuế, số lượng hoặc trị giá của hàng hóa thuộc đối tượng chịu thuế mà người khai hải quan phải có trách nhiệm kê khai và nộp thuế theo đúng quy định của pháp luật về quản lý thuế.
• Việc áp dụng thuế sẽ do Bộ Công thương quyết định.
• Việc kê khai, thu, nộp và hoàn thuế sẽ do Bộ Tài chính quy định.
• Trường hợp lợi ích của Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bị xâm hại hay vi phạm, căn cứ vào các Điều ước quốc tế, Chính phủ báo cáo Quốc hội quyết định áp dụng biện pháp thuế phòng vệ khác phù hợp.

Đối tượng nào chịu thuế và không chịu thuế tự vệ?

Hàng hóa khi xuất khẩu, nhập khẩu, không phải loại hàng nào cũng phải nộp thuế tự vệ. Theo đó, các đối tượng chịu thuế được quy định cụ thể tại Điều 2 của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13. Căn cứ vào Điều luật có thể nêu ra những đối tượng chịu thuế gồm có:

• Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam.

• Hàng hóa xuất khẩu từ thị trường trong nước vào khu phi thuế quan, hàng hóa nhập khẩu từ khu phi thuế quan vào thị trường trong nước.

• Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ và hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu của doanh nghiệp thực hiện quyền xuất khẩu, quyền nhập khẩu, quyền phân phối.

Ngoài ra, tại Điều luật này cũng quy định chi tiết đối tượng không phải chịu thuế theo quy định. Cụ thể có:

• Hàng hóa quá cảnh, chuyển khẩu, trung chuyển;

• Hàng hóa viện trợ nhân đạo, hàng hóa viện trợ không hoàn lại;

• Hàng hóa xuất khẩu từ khu phi thuế quan ra nước ngoài; hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan; hàng hóa chuyển từ khu phi thuế quan này sang khu phi thuế quan khác;
• Phần dầu khí được dùng để trả thuế tài nguyên cho Nhà nước khi xuất khẩu.

Đối tượng chịu thuế và không chịu thuế theo quy định của pháp luật

Người nộp thuế tự vệ là ai?

Để biết được người nộp thuế tự vệ là ai, bạn có thể tìm đọc chi tiết tại Điều 3 của Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu số 107/2016/QH13. Căn cứ vào Điều luật, có thể kể đến những người nộp thuế gồm:

• Chủ hàng có hàng hóa xuất khẩu hoặc nhập khẩu.
• Các tổ chức nhận ủy thác xuất khẩu hoặc nhập khẩu hàng hóa.
• Những người xuất cảnh hoặc nhập cảnh và có hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, gửi hoặc nhận qua biên giới Việt Nam, cửa khẩu.
• Những người được ủy quyền, bảo lãnh và nộp thuế thay cho người phải nộp thuế gồm có:

• Đại lý làm thủ tục hải quan trong trường hợp được người nộp thuế ủy quyền nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu;

• Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ bưu chính, dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế trong trường hợp nộp thuế thay cho người nộp thuế;

• Tổ chức tín dụng hoặc tổ chức khác hoạt động theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng trong trường hợp bảo lãnh, nộp thuế thay cho người nộp thuế;

• Người được chủ hàng hóa ủy quyền trong trường hợp hàng hóa là quà biếu, quà tặng của cá nhân; hành lý gửi trước, gửi sau chuyến đi của người xuất cảnh, nhập cảnh;

• Chi nhánh của doanh nghiệp được ủy quyền nộp thuế thay cho doanh nghiệp;

• Người khác được ủy quyền nộp thuế thay cho người nộp thuế theo quy định của pháp luật.

• Người thu mua, vận chuyển hàng hóa trong định mức miễn thuế của cư dân biên giới nhưng không sử dụng cho sản xuất, tiêu dùng mà đem bán tại thị trường trong nước và thương nhân nước ngoài được phép kinh doanh hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ở chợ biên giới theo quy định của pháp luật.

• Người có hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế nhưng sau đó có sự thay đổi và chuyển sang đối tượng chịu thuế theo quy định của pháp luật.

Và những trường hợp khác theo quy định của pháp luật.

Cách tính thuế tự vệ chi tiết

Thuế TV được biết đến là loại thuế nhập khẩu bổ sung khi nhập khẩu hàng hóa. Thông thường, cách tính thuế sẽ căn cứ vào từng tình huống cụ thể. Theo đó:

• Trong trường hợp thuế suất thuế tự vệ tính theo tỷ lệ % thì số tiền thuế phải nộp sẽ tính như sau: 

Thuế tự vệ phải nộp = Trị giá tính thuế nhập khẩu x thuế suất thuế tự vệ

• Trong trường hợp tính thuế theo phương pháp tuyệt đối hoặc hạn ngạch thuế quan thì bạn cần căn cứ vào quy định cụ thể do Bộ Công thương ban hành để tính số thuế phải nộp theo quy định.

Công thức tính thuế TV

Bài viết trên đây của Thông Tiến Logistics đã tổng hợp thông tin chi tiết về thuế tự vệ cho bạn. Với thông tin này, hy vọng bạn đã “bỏ túi” cho mình thêm nhiều kiến thức hữu ích.

* Lưu ý: Mọi thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung trên không còn phù hợp do những thay đổi trong chính sách của pháp luật. Do đó, bạn cần chú ý cập nhật thêm nhiều văn bản luật mới để hiểu rõ hơn về nội dung này.