House Bill là gì? Tổng hợp 5 thông tin quan trọng bạn cần biết

House Bill (HBL) và Master Bill (MBL) đều là hai loại vận đơn quan trọng thường được phát hành khi vận chuyển hàng hóa qua đường biển. Tuy có tác dụng giống nhau, nhưng HBL và MBL vẫn có một số điểm khác biệt nhất định. Và để biết được những điểm khác nhau đó là gì? House Bill được hiểu chi tiết ra sao? Bài viết dưới đây sẽ tổng hợp cho bạn 5 thông tin quan trọng liên quan đến loại vận đơn này.

House Bill (HBL) là gì?

House Bill hay còn được gọi là House Bill of Lading. Đây là loại vận đơn đường biển do công ty giao nhận vận tải (công ty Forwarder hay Freight Forwarder) phát hành. House Bill trong nghĩa tiếng việt được gọi là vận đơn nhà và được viết tắt là HBL hoặc HB/L.

Ở nước ngoài, HBL có thể được một công ty vận chuyển NVOCC (Non Vessel Ocean Common Carrier) – Chủ tàu không tàu phát hành. Tuy nhiên, tại Việt Nam thì hình thức này hiện tại không có. Vậy nên, HBL được hiểu là vận đơn do Forwarder cấp cho người gửi hàng thực tế (Real Shipper).

Theo đó, sau khi người gửi (chủ hàng) đóng hàng, giao đến công ty giao nhận, hoàn tất thủ tục hải quan và nộp phí theo quy định thì công ty Forwarder sẽ phát hành HBL cho khách hàng. Trên HBL vẫn có đầy đủ nội dung quan trọng tương tự như vận đơn đường biển nói chung. Tuy nhiên, ở mục người gửi và người nhận có thể thay đổi theo 2 trường hợp:

• Người gửi hàng thường là người xuất khẩu và người nhận hàng là người nhập khẩu.
• Trong trường hợp cần thiết, hai mục này có thể thay thế bằng người được ủy quyền theo quy định.

Một số thông tin cần nắm được về House Bill

Vì sao HBL được sử dụng trong vận tải đường biển?

Thông thường, việc sử dụng HBL trong hoạt động vận tải đường biển đều dựa trên yêu cầu của Shipper (người gửi). Theo đó, Shipper yêu cầu sử dụng loại vận đơn này vì:

• Shipper tin tưởng công ty Forwarder khi vận chuyển hàng hóa hoặc họ muốn giấu tên của mình và người nhận hàng trên vận đơn.
• Trong trường hợp người nhận yêu cầu người gửi ghi một số thông tin trên Bill giống với bộ chứng từ, nhưng việc này khó có thể chỉnh sửa đối với Master Bill do hãng tàu phát hành. Do đó, muốn chỉnh sửa thì phải sử dụng House Bill do công ty Forwarder phát hành.
• Trong trường hợp, tàu vận chuyển bị delay và thư tín dụng (L/C) bắt phải ghi đúng ngày. Tuy nhiên, hãng tàu không chấp nhận ký lùi bill hoặc chỉ ký lùi tối đa là 1 ngày thì sử dụng HBL sẽ tiện lợi hơn. Vì loại vận đơn này có thể lùi ngày dễ dàng. Thậm chí, bạn có thể thêm một số thông tin khác như Clean On Board vào vận đơn.

Ưu điểm và nhược điểm của HBL như thế nào?

Master Bill hay House Bill đều là những loại vận đơn có một số ưu điểm và nhược điểm nhất định khi sử dụng. Cụ thể, đối với HBL, có thể nhắc đến những ưu điểm và nhược điểm như:

Ưu điểm

• Dễ dàng chỉnh sửa, thêm thông tin theo yêu cầu của Shipper. Bởi vì HBL do Công ty Forwarder phát hành theo mẫu của họ, có logo của họ. Do đó, việc chỉnh sửa hoàn toàn có thể thực hiện khi người gửi yêu cầu với bên Forwarder.
• Vẫn sử dụng Bill tương tự như vận đơn đường biển cho việc gửi và nhận hàng theo hợp đồng.

Nhược điểm

• Khó đảm bảo quyền lợi và tính pháp lý cho người gửi trong trường hợp lô hàng gặp sự cố. Bởi, đây là Bill do công ty Forwarder phát hành. Vì vậy, nếu người gửi mang Bill đến hãng tàu để kiện hoặc đòi quyền lợi thì hãng tàu sẽ không đồng ý xử lý. Với trường hợp này, việc chịu trách nhiệm thuộc về Forwarder.
• Sử dụng HBL sẽ phát sinh thêm phí làm hàng (phí Handling) tại cảng đến.

Ưu điểm và nhược điểm khi sử dụng HBL trong hoạt động vận chuyển hàng hóa

House Bill và Master Bill khác nhau như thế nào?

Trong vận tải đường biển, House Bill và Master Bill đều là hai loại vận đơn được sử dụng phổ biến. Tuy cùng là vận đơn được sử dụng khi xuất nhập khẩu hàng hóa qua đường biển và có hình thức và tác dụng tương tự nhau, nhưng hai loại vận đơn này vẫn có một số điểm khác biệt nhất định.

Cụ thể, 7 điểm khác biệt có thể kể đến như:

Lưu ý về Master Bill và House Bill bạn cần nắm được

Việc sử dụng MBL hay HBL phụ thuộc rất nhiều vào yêu cầu của người gửi hàng. Do đó, để biết được nên dùng loại vận đơn nào khi vận chuyển hàng hóa, bạn cần nắm được một số lưu ý như:

• Hàng hóa khi vận chuyển, không phải đơn nào cũng có cả hai loại vận đơn MBL và HBL. Tức là, tùy vào yêu cầu của người gửi hàng mà lô hàng chuyển đi sẽ có một hoặc cả hai loại vận đơn. Theo đó, nếu chủ hàng book tàu trực tiếp với hãng tàu không qua Forwarder hoặc nhờ Forwarder book giúp nhưng vẫn yêu cầu được đứng tên trên Bill thì sẽ chỉ có MBL. Nhưng, nếu họ book tàu qua Forwarder và yêu cầu Forwarder đứng tên trên MBL, còn họ muốn nhận HBL thì sẽ có đồng thời hai loại vận đơn.
• Có những lô hàng, chỉ có duy nhất 1 MBL nhưng lại có nhiều HBL.

* Ví dụ hàng ghép container: Khi có hãng tàu vận chuyển nguyên container, 1 forwarder sẽ tiến hành gom hàng lẻ (consolidator) và cấp HBL cho mỗi lô hàng. Trong khi đó, lại có 1 forwarder khác nhận một lô hàng trong tổng số lô hàng lẻ và cấp 1 HBL kèm lô hàng mà họ vận chuyển. Như vậy, nếu lô hàng nguyên container này gồm nhiều lô hàng lẻ thì sẽ có nhiều B/L (thường là Bill nối) và nhiều D/O (hay còn gọi là lệnh nối).

* Trường hợp khác: Forwarder có nhiều lô hàng lẻ của nhiều chủ hàng, nhưng vận chuyển chung một chuyến tàu. Họ có thể cấp nhiều HBL, nhưng chỉ làm duy nhất 1 MBL với hãng tàu nhằm tiết kiệm thời gian và chi phí.

Tóm lại, để biết được nên sử dụng House Bill hay Master Bill khi vận chuyển hàng hóa thì bạn cần căn cứ vào từng trường hợp cụ thể. Dựa trên đơn hàng thực tế cần vận chuyển mà bạn sẽ chọn được loại vận đơn phù hợp nhất.